Excel'de DÜŞEYARA, YATAYARA (VLOOKUP, HLOOKUP) Formülleri

Bu yazımızda, genelde uzun ve şişkin olan veri tabloları içinden, size gerekli olan kısmını otomatik olarak çıkarmak, bir tür ayıklama yapmak için kullanabileceğiniz DÜŞEYARA (ingilizcesi VLOOKUP) , YATAYARA (ingilizcesi HLOOKUP) fonksiyonlarına göz atacağız.

Bu iki fonkisyonun farkı; birinin düşeyde yani sütunlarda arama yaparken, diğerinin yatayda yani satırlarda arama yapması.

Sözdizimlerini incelersek;

DÜŞEYARA(bakılan_değer,tablo_dizisi,sütun_indis_sayısı,aralık_bak)

bakılan_değer : Tablo dizisinin ilk sütununda aranacak değer ya da başvuru.

tablo_dizisi : Kriterimizi ve alacağımız veriyi içeren iki veya daha çok veri aralığı ya da başvurusu.

sütun_indis_sayısı : İçinden, başvurunuza uyan değerin döndürülmesi gereken tablo_dizisindeki sütun numarası. Unutmayın! İlk sütun sizin başvurunuzu arayacağınız verileri içermeli. Alacağınız veriler ise mutlaka onun sağındaki sütunlarda olmalı.Tersi durumda; yani başvuru sağda, alınacak veri soldaysa formül hata verir.

aralık_bak: DÜŞEYARA fonksiyonunun tam eşleşme mi yoksa yaklaşık eşleşme mi bulmasını istediğinizi belirten mantıksal değer. DOĞRU dersek veya belirtmemişsek; tam veya yaklaşık eşleşme döndürülür. 

YANLIŞ dersek, DÜŞEYARA fonksiyonu yalnızca tam eşleşmeyi bulur. Ben hep bu şekilde yani "YANLIŞ" diyerek kullandım bu fonksiyonu, tersi duruma hiç ihtiyaç duymadım.

Yani özetlersek; bakılan_değer 'de yazdığım başvuru verimi, tablo_dizisi içinde(aralık_bak kriterine göre) bul , o tablonun başvuruma karşılık gelen sütun_indis_sayısı nolu sütunundaki değeri bana getir.

Örneğimizde; iller ve onların yüzölçümleriyle nüfusları var diyelim. Bu listeden sadece 3 ilin verisi bize lazım olsun. Onları yazdık, ilk formülümüzü yazdık, aşağıya kopyaladık. Formülde diyoruz ki, F sütununda seçtiğim illeri tabloda bul, o belirlediğim tablo_dizisi'nin 3üncü sütunundaki veriyi bana getir.

İlk formülü G5 hücresine yazarken dikkat ettiyseniz; hem sütun harfleri hem de satır no'larından önce $ işareti kullandım ki sınırlarımı sabitleyeyim, böylece formülümü sağa-sola, yukarı aşağı kopyaladığımda yanlış veri bölgesini kullanmasın. Konunun detayı için tıklayın.

YATAYARA(bakılan_değer,tablo_dizisi,satır_indis_sayısı,aralık_bak)

Buradaki tek fark, sütun yerine satır_indis_sayısı olması. Bu da aramanın düşeyde değil yatayda yapılabilmesine imkan veriyor. 

Yani özetlersek; bakılan_değer 'de yazdığım başvuru verimi, tablo_dizisi içinde(aralık_bak kriterine göre) bul , o tablonun başvuruma karşılık gelen satır_indis_sayısı nolu satırındaki değeri bana getir.

Bu da aynı tablonun yatay çalışan hali. Mantık aynı.

Burada size dev kıyak bir tüyo vereyim:İlk örnekteki tablomu ikinciye taşırken tekrar oluşturmadım. Sadece Kopyala deyip ikinci örneğime Özel Yapıştır>İşlemi tersine çevir (ingilizcesi Transpose) seçeneği ile yapıştırdım. Bir tablonun sütunlarını satırlara ya da tam tersi, satırlarını sütunlarına dönüştürmek için çok büyük kolaylık.

Siz de deneyin, bayılacaksınız. Haydi afiyet olsun :)